Płytka nazębna to miękki nalot, ściśle przylegający do powierzchni zęba. Płytka nazębna zaczyna się tworzyć natychmiast po ostatnim czyszczeniu zębów i początkowo zbudowana jest z substancji zawartych w ślinie. Następnie osad ten zostaje zasiedlony przez bakterie próchnicotwórcze. Płytka nazębna może być usunięta tylko mechanicznie przy użyciu szczoteczki do zębów, nici dentystycznej lub innych narzędzi dentystycznych (nie można jej usunąć strumieniem samej wody).
Po kilkudziesięciu godzinach rozpoczyna się proces odkładania soli mineralnych, które są naturalnym składnikiem śliny. Jest to równoznaczne z powstawianiem kamienia nazębnego, który jest zmineralizowaną postacią płytki nazębnej.
W zależności od innych substancji dostających się do jamy ustnej, płytka nazębna również może przybierać różne odcienie.
Nieusunięta płytka bakteryjna przyczynia się znacznie do powstania próchnicy zębów, ponieważ zawarte w niej bakterie wytwarzając kwas powodują spadek pH i w rezultacie demineralizację szkliwa zębów. Dodatkowo, bakterie te mogą wywoływać zapalenie dziąseł.
Kamień nazębny to zmineralizowana (zwapniała) płytka nazębna. Powstawanie kamienia nazębnego z płytki nazębnej rozpoczyna się po kilkudziesięciu godzinach od ostatniego czyszczenia zębów.
Kamień nazębny składa się głównie z substancji zawartych w ślinie, bakterii próchnicotwórczych i ich produktów przemiany materii, złuszczone komórki nabłonka, wapń, fosfor, resztki pożywienia, itd.
Kamień nazębny jest dużo twardszy niż płytka nazębna. Dlatego też nie może być usunięty przy użyciu typowych narzędzi higieny jamy ustnej jak szczoteczka do zębów czy też nić dentystyczna. Usunięcie kamienia nazębnego może zostać wykonane poprzez piaskowanie lub za pomocą metod ultradźwiękowych.
W zależności od innych substancji dostających się do jamy ustnej, kamień nazębny może przybierać różne odcienie. Zazwyczaj ma on barwę znacznie ciemniejszą od koloru zębów, i pogłębia się jeszcze przy spożywaniu np. kawy i herbaty, lub też na skutek wdychania dymu papierosowego.
Zapalenie dziąseł to choroba infekcyjna dziąseł, nieleczona prowadząca do zapalenia przyzębia.
Przyczyną zapalenia dziąseł jest nagromadzona na powierzchni zębów płytka nazębna, która ulega mineralizacji i zamienia się w kamień nazębny. Dzieje się tak na skutek niedostatecznej higieny przyzębia. W wyniku tego następuje namnażanie się bakterii, które powodują lokalne zapalenie dziąsła otaczającego ząb lub nawet całe łuki zębowe.
Do objawów obejmujących dziąsła należą:
• krwawienie
• obrzęk
• zaczerwienienie
• ból
• świąd
• afta
• bardzo nieświeży oddech
• uczucie niesmaku